ROI nedir sorusuna yatırım getirisi yanıtı verilebilir. Belirli bir miktar yatırımda ne kadarlık potansiyel kar hakkında bilgi sağlayan basit bir ölçüm denilebilir. Pazarlama kampanyalarınızın her birinin yatırım getirisini hesaplamanıza yardımcı olan bir araçtır. Her zaman bilgiye dayalı olarak yatırım kararı vermenize yardımcı olan bir sistemdir.
E-ticaret markaları tarafından dijital pazarlama kampanyası düzenlemek istediğinizde de bu kampanyaların etkinliğini görmenize yardımcı olur. Kampanyaların etkilerini görmek için kullanılan en önemli ölçme metrikleri arasındadır.
Türkçede yatırım getirisi olarak bilinen Return on Investment yani ROI, yapılan bir yatırımın geri dönüşünü gösteren bir veridir. Bu değer ile yatırımların değerini sayısal olarak görmeniz mümkün olur. Aynı zamanda bir yatırımın sürdürülebilir olup olmadığını anlamak için de ROI kavramını bilmek önem taşır. ROI ne işe yarar sorusunun yanıtı ticaretin her aşaması açısından büyük bir önem taşır.
ROI Neden Önemlidir?
ROI ticaret dünyasında önemli kavramlardan biridir. Ne olduğunu bilmek kadar nasıl hesaplandığı konusunda da detaylı bilgi edinilmesi gerekir. Bu bağlamda incelendiğinde ROI neden önemlidir sorusuna da şu yanıtı vermek önem taşır:
- ROI sayesinde farklı yatırımların karlılığını daha kolay karşılaştırabilirsiniz. Hangi yatırımların daha karlı olduğunu görmek mümkün olur.
- Yatırım kararları konusunda verimlilik önemlidir. Bu verimlilik bilgisine ulaşmanızda ROI gereken bilgiyi sunar.
- Şirket ve işletmelerin finansal performansını ölçmenize de yardımcı olmaktadır. Ne kadar karlı bir yatırım yaptığınızı görmenize yardımcı olur.
- Hem şirketlerin hem de yatırımcıların kaynaklarını verimli kullanmalarına destek verir. ROI ile yatırımcılar projelerine odaklanabilirler.
Kısacası bir yatırımın tüm getirileri ve verimliliği hakkında en detaylı bilgiyi edinmenize yardımcı olan bir analiz yöntemidir.
ROI Sınırlaması Var mıdır? Sınırlamalar Nelerdir?
ROI her ne kadar ticaret dünyasında önemli bir yere sahip olsa da çeşitli sınırlamaları da bulunur. Bu sınırlamaların başında ise yalnızca mali getiriyi ölçmesi gelir. Yatırımların karşısındaki riskler, uzun vadeli etkiler gibi önemli faktörleri dikkate alan bir sistem değildir. Bunun yanında zaman faktörü de önemli bir ROI sınırlaması olarak gösterilebilir. Yatırımların ne kadar kısa bir sürede geri döneceği hakkında bilgi vermez. ROI’ye sahip olan iki yatırımda geri dönüş süresi birbirine göre farklılık gösterebilir. Masrafların ve maliyetlerin doğru girilmesi de analiz sürecinde önemli konulardan biridir. Hatalı veriler girmek ROI analizinin yetersiz kalmasına neden olabilir.
ROI Temel Bileşenleri Nelerdir?
ROI temel bileşenleri yatırımların hem etkinliğini hem de verimliliğini analiz etmenize yardımcı olmaktadır. Bu bakımdan bileşenlerin ne olduğu konusunda şunlar söylenebilir:
- Net Kar: Yatırım sonrası elde edilen kardır. Vergi öncesi kar olarak bilinen brüt kar ile karıştırılmaması gereken bir bileşendir. Bu karı belirlemek için brüt kardan işletmelerin maliyetini ve vergisini çıkmanız gerekir.
- Yatırım Maliyeti: İşletmenin gelişimi konusunda harcanan her gider yatırım maliyeti olarak değerlendirilir. Bu bir işletme kliması olabileceği gibi çalışanların kullandığı bir kalem de olabilir.
- ROI Sonuç Yorumlaması: En önemli bileşenlerden biridir. Yatırım karlılığını ölçmek için dikkat edilmesi gereken bir aşamadır. Yatırımın maliyetlerine göre getirilerin miktarının yüzde olarak ifade edilmesidir.
- Pozitif Yatırım Getirisi: Pozitif yatırım getirisi ise yatırımdan elde edilen karın ne kadar olduğudur. Başlangıç maliyetlerinin kar bazında aşıldığını gösteren bir bileşendir.
- Negatif ROI: Yatırım maliyetlerinin getirilerden yüksek olduğunu ifade eden bir kavramdır. Kısacası kayıp olarak nitelendirilir.
- Yatırımların Karşılaştırılması: ROI, çeşitli yatırımları karşılaştırarak karşılıklı olarak değerlendirme imkânı sunar. Yatırım portföyünü analiz edebilmek için önemli bir bileşendir.
Bunlarla birlikte yatırım getirisi hesaplaması yapabilmek ve analiz sürecini tamamlayabilmek için de izlenmesi gereken temel metrikler bulunur. Gelir artışı, kâr marjı, müşteri edinme maliyeti, pazarlama yatırımı getirisi, net akışı izleme ve çalışan verimliliği en önemlidir. En son aşamada da pazara sunma süresi vardır.
ROI Hesaplaması Nasıl Yapılır?
ROI hesaplaması yapabilmek için belirli verilere ihtiyaç duyulur. Bu hesaplama işlemleri yapılırken sektör, yatırım türü, ürün hacmi faktörler önemlidir. Aynı zamanda dönemlere göre belirlenebilen farklı kalemler de dikkate alınır. Birden fazla hesaplama formülü bulunur. Bu formüllerin temelinde de yatırım ve ürün maliyeti yanında gelir kalemleri dikkate alınır. Bazı durumlarda bu bilgiler ihtiyaca göre şekil kazanabilir. En yaygın olarak kullanılan ROI hesaplama yöntemi şudur:
| ROI= (Gelir-(yatırım maliyeti+ ürün maliyeti))/ (yatırım maliyeti+ ürün maliyeti) |
Bu formülü kullanarak e-ticaret yatırımlarının ne kadar geri döneceğini görmek de mümkün olur. Ancak her değerin mutlaka doğru ve eksiksiz yazılması gerekir. Verileri eksik yazdığınızda yatırım getirisi analizinin hata vermesi kaçınılmaz olur. Yatırımların hangilerinin daha verimli olacağını belirlemede oldukça işlevsel bir analiz yöntemidir. Farklı kararların yatırım getirisini anlamanızda bu sistem büyük bir öneme sahiptir. Şirketlerin elde etmek istedikleri ya da umdukları sonuçlara dayalı olarak hedeflerini daha iyi tanımlamalarına olanak tanıyan bir sistem denilebilir. İşletmeniz ile ilgili birçok soruya yanıt bulmanıza yardımcı olur.