Fizibilite çalışması nedir sorusuna herhangi bir projenin ilk tasarım aşaması yanıtını vermek mümkün olur. Bir fikrin ne kadar uygulanabilir olduğunu görmek için yapılan bir analiz türüdür. Bu çalışmayı yapmanın en önemli amacı ise operasyonlar öncesinde söz konusu olan projeye devam etmek ya da iptal etmek kararını almaya yardımcı olmasıdır.
Fizibilite çalışmaları sırasında birçok önemli nokta dikkate alınır. Söz konusu bir proje ile ilgili olarak tüm faktörleri dikkate almak gerekir. Projenin ya da planın başarılı olması için her yönden araştırılması son derece önemli bir noktadır. Her türlü ekonomik, teknik ve finansal değerlendirmesi fizibilite çalışmaları sırasında ortaya konulabilmektedir.
Fizibilite Çalışması Neden Yapılmalıdır?
Fizibilite çalışmalarının yapılmasının birçok önemli nedeni vardır. En önemlisi de projenin geleceğini daha net görebilmektedir. Bu bakımdan fizibilite çalışması yapılması nedenleri arasında şunlardan bahsetmek mümkündür:
- Projelerin teknik, yasal ve ekonomik açıdan ne kadar uygulanabilir olduğunu anlamak. Planları daha gerçekçi bir düzleme oturtmak için de bu çalışmanın yapılması gerekir.
- Potansiyel tüm riskleri görebilmek ve engelleri de ortadan kaldırabilmek için bu çalışmaların yapılması önemlidir.
- Projelerin gerçekleştirilebilmesi için gereken tüm kaynakların eksiksiz bir şekilde bir araya getirilmesini sağlamak için fizibilite çalışması son derece önemlidir. Aynı zamanda bu kaynakların verimli kullanılabilmesi için de bu çalışmalardan yararlanılır.
- Maliyet ve fayda analizi konusunda fizibilite raporlarının oldukça büyük bir önemi vardır. Projenin maliyetlerini ve bu maliyetler neticesinde beklenen gelirleri net bir şekilde saptayabilmek için çalışmaların detayları önemlidir.
- Aynı zamanda yapılacak olan yatırıma finansman ve yatırımcı sağlamak açısından da fizibilite çalışmaları oldukça önemlidir. Çeşitli belgeler ve raporlar hazırlamak yatırımcıların bazı konuları daha net görmesini sağlar.
- Fizibilite çalışmaları kapsamında pazar analizi yapılır. Bununla birlikte potansiyel müşterileri daha net görmek mümkün olur.
- Stratejik planlamayı daha iyi bir şekilde yapabilir ve projenin uzun vadede ne tür bir yol izleyeceğini görme şansı sunar.
- Bu çalışmalar sırasında aynı zamanda yasal ve düzenleyici uyumluluk konusuna da dikkat edilir. Yasal engelleri varsa bunların önceden tespit edilmesi sağlanır.
Bunları ek olarak projenin tüm ortaklarım beklentilerini karşılayıp karşılamayacak bir proje olduğunu görebilmek açısından önem taşır. Bununla birlikte projeyi başlatmadan önce tüm sorunlar bu şekilde tespit edilerek proje başladıktan sonra olası sorunların ortadan kaldırılması sağlanır.
Fizibilite Çalışması Nasıl Yapılır?
Bir fizibilite çalışması yapılmadan önce detaylı ve kapsamlı araştırma yapılması gerekir. Bu bakımdan bu çalışmalar yapılırken araştırma faaliyetlerinin yürütülmesi konusunda işe yarayabilecek her türden bilgi toplanır. Bu bilgiler daha sonra bir araya getirilerek anlamlı bir bütün oluşturulur. Sonrasında ise bir rapor hazırlanır. Fizibilite çalışması yapabilmek için ilgili alan ile ilgili olarak her türlü bilgi işe yarayabilir. Bu kapsamda fizibilite çalışmalarında dikkate alınan konular şu şekildedir:
- İlgili sektör ile alakalı her detay
- Rekabet ortamı ve rakip analizi
- Üretim ve tedarik alanında planlama
- Satış ve pazarlama stratejisi
- Ekonomik durum ve finansal konular
- Proje yönetimi ve uygulanması
- Risk analizleri
Bu konuların her biri detaylı bir şekilde araştırılmaktadır. Fizibilite çalışması bir projenin ne kadar uygulanabilir olduğunu gösteren bir çalışmadır. Projenin hem ekonomik hem de teknik açıdan değerlendirilmesinde son derece önemli bir çalışma olduğu söylenebilir.
Fizibilite Çalışma Aşamaları Nelerdir?
Fizibilite çalışmaları sırasında her aşama son derece önemlidir. Her aşamada belirli bilgilere yoğunlaşmak ve bunların tek tek toplanmasını sağlamak gerekir. Fizibilite çalışma aşamaları nelerdir sorusuna şu başlıklar altında yanıt vermek gerekir:
Pazarın İncelenmesi
İlk aşama Pazar analizidir. Tüm girişimlerde öncelikli faktör pazarı yakından tanımak olmalıdır. İlgili ürünün ne kadar ilgi gördüğü, hangi firmaların ürünler ve hizmetler konusunda rakip olduğu gibi detayları araştırmak gerekir.
Kuruluş Yeri Değerlendirmesi
En önemli aşamalardan bir diğeri de kuruluş yeri değerlendirmesidir. Yalnızca bir fiziksel mekan olması yeterli değildir. Aynı zamanda hedef kitlenin gelişim imkanlarına ve gelir düzeyine uygun yer seçmek de önemlidir. Bölgedeki rekabet koşulları da araştırılmalıdır.
Teknik Araştırma Süreci
Teknik araştırma süreci konusunda da belirli noktaları dikkate almak gerekir. Üretim, ulaşım, gelişim ve satış gibi konuları ayrı ayrı dikkate almak önemlidir. Üretim aşamaları ya da gelişim gerekliliklerinin tüm teknolojik ve teknik yönleri incelemeye alınır.
Örgütsel Araştırma ve İnceleme
İnsanlara yönelik olarak detaylı bir inceleme yapılması önemlidir. Hangi iş alanında kaç kişinin çalışması gerektiği konusunda bilgi sağlayan bir aşamadır. Yetki ve sorumluluk dağılımından organizasyondaki insan gücü üretimine kadar birçok bilgiyi edinmenizi sağlar.
Finansal Araştırmalar
Her girişim ve proje için önemli aşamalardan biri finansal aşamalardır. Projenin ne kadar maliyet gerektirdiği ve ne kadar getiri sağlayacağı bu aşamada tespit edilir.
Yasal Araştırma Süreci
Ticari girişimlerin mutlaka hukuka uygun olması gerekir. Devlet denetimine tabi olan işletmelerin faaliyetleri kapsamında hukuk kuralları baz alınmaktadır. Herhangi bir girişim planlanırken hukuksal engeli olup olmadığı araştırılır.